وقتی مورچه ها بیمار می شوند...

 

کلونی مورچه‌ها نیز با خطر شیوع بیماری‌های مختلف روبه‌رو هستند و این حشرات برای پیشگیری از همه‌گیر شدن عفونت، از شیوه «لیس زدن» بدن مورچه بیمار برای حذف عامل عفونی استفاده می‌کنند.

حشرات مانند پستانداران دارای سیستم ایمنی نیستند، اما از یک سیستم دفاعی خاص برای مقابله با عفونت‌ها استفاده می‌کنند که این شیوه در بین مورچه «لیس زدن» بدن مورچه بیمار است.

«سیلویا کرمر» از محققان موسسه علوم و تکنولوژی اتریش تأکید می‌کند: شیوه «لیس زدن» یک راه مطمئن برای بقای کلونی و پیشگیری از شیوع عفونت قارچی محسوب می‌شود. مورچه‌های کارگر سالم با لیس زدن بدن مورچه آلوده، عفونت قارچی را از بین می‌برند و از شیوع عفونت در کلونی پیشگیری می‌کنند.

محققان برای بررسی این شیوه دفاعی، کلونی مورچه‌های «Lasius neglectus» را مورد بررسی قرار دادند و یک مورچه را با اسپور قارچ، آلوده کردند. زمانی‌که مورچه بیمار به کلونی باز می‌گردد، سایر اعضا مانع از ورود مورچه بیمار نشده و به جای فرار از مورچه آلوده، به وی نزدیک شده و شروع به لیس زدن بدن مورچه برای حذف عامل پاتوژنی می‌کنند که یک رفتار نظافتی عمومی محسوب می‌شود.

در این حالت احتمال مردن مورچه بیمار در اثر عفونت قارچی کاهش می‌یابد. این لیس زدن باعث ورود مقدار بسیار کمی عفونت قارچی به بدن مورچه‌های سالم می‌شود که البته موجب بیماری آنها نمی‌شود.

آزمایشات نشان می‌دهد، در زمان ورود مقدار ناچیز عفونت به بدن مورچه‌های سالم، مجموعه‌ای از ژن‌های ایمنی مربوط به دفاع ضد قارچی در بدن مورچه‌ها فعال می‌شود و در صورتی‌که کلونی بار دیگر در معرض این عفونت قارچی قرار گیرد، مورچه‌ها قادر به مقابله بهتر با عفونت خواهند بود.

محققان مدل رایانه‌ای بر اساس اطلاعات بدست آمده از رفتار کلونی مورچه‌ها تهیه کردند که نشان می‌دهد، اگرچه تعداد اندکی از مورچه‌ها در اثر این عفونت از بین می‌روند، اما این رفتار نظافتی (لیس زدن مورچه بیمار) باعث نجات سریع کلونی می‌شود.

رفتار «لیس زدن» مورچه ها چیزی شبیه واکسیناسیون در انسان‌ها است که ویروس ضعیف یا کشته شده بیماری وارد بدن فرد می‌شود.

کشف علت یخ زدگی مغزهنگام نوشیدن آب یخ

 

اکثر افراد پس از خوردن غذا یا آشامیدنی سرد با درد لحظه‌ای در شقیقه‌ها و پیشانی و یا به اصلاح یخزدگی مغز خود رو به رو می شوند، تحقیقات اخیر دانشمندان علت این امر را کشف کرده است.

تحقیقات قبلی نشان می دهد که افرادی که از میگرن رنج می برند بیشتر به حالت یخزدگی مغز نسبت به افرادی که میگرن ندارند دچار می شوند، از این رو محققان فکر می کردند که هر دو گروه ممکن است یک علت یا مکانیسم مشترک داشته باشند از این رو از یخزدگی مغز برای مطالعه میگرن استفاده کردند.

انجام تحقیق روی سردردهایی چون میگرن دشوار است چرا که این سردردها غیرقابل پیش بینی هستند. محققان نمی توانند یک نمونه را از آغاز تا پایان در آزمایشگاه بررسی کنند. آنها می توانند داروهایی برای کاهش درد میگرن تجویز کنند اما این داروها دارای عوارض جانبی است که می تواند در نتایج تأثیرگذار باشد.

براساس گزارش لایو ساینس، در آزمایشگاه حالت یخزدگی مغز می تواند به عنوان آغاز یک سردرد استفاده شود و از سوی دیگر این سردرد به سرعت خاتمه می یابد و می توان آن را به عنوان یک رویداد کامل مورد بررسی قرار داد.

محققان این تحقیق را روی 13 داوطلب سالم با آب یخ انجام دادند، داوطلبان هنگامی که همان احساس آشنای یخزدگی مغز را حس کردند دست خود را بالا برده و زمانی که این درد ناپدید شد نیز بار دیگر دست خود را بالابردند.

در این تحقیق جریان خون مغز داوطلبان را از طریق فرآیندهای فراصوت مانند، در جمجمه دنبال کرده و مشاهده کردند که جریان خون در مغز از طریق یک رگ خونی به نام رشته مغزی قدامی افزایش می یابد، این رگ در میانه مغز پشت چشمها قرار دارد و این افزایش جریان خود و در نتیجه اندازه این رگ بیشتر شده و درد یخزدگی مغز احساس می شود.

وقتی که این رگ به افزایش جریان خون پاسخ می دهد، درد از بین می رود. این گشادی و تنگی سریع رگ خونی به نوعی حالت تدافعی مغز تعبیر می شود.

هفتمین گذر زهره از مقابل خورشید

                                 

گذر روز چهارشنبه زهره از مقابل خورشید، فرصت تاریخی دیگری است برای دانشمندان در اندازه‌گیری دقیق‌تر قطر خورشید و همچنین یافتن سیارات دیگر.

ساکنین کره زمین امروز شاهد هفتمین گذر زهره در پنج قرن بودند. عبور بعدی این سیاره در سال 2117 خواهد بود.

به گفته دانشمندان، لکه سیاه زهره که بخشی از خورشید را تیره می‌کند، ممکن است به ستاره‌شناسان در خصوص کشف رازهای کیهان کمک کند.

به گفته «جی پاساچوف» پروفسور ستاره‌شناسی در کالج ویلیامز ماساچوست، گذر زهره از یک واقعه تاریخی به یک موضوع جذاب علمی در قرن بیست‌ویکم تبدیل شده و می‌تواند سوژه داغی برای علم سیارات فراخورشیدی باشد.

دانشمندان جو ناهید و قطبش نور توسط این جو را با هدف پی بردن به ترکیب آن مورد مطالعه قرار می‌دهند. آن‌ها تلسکوپ‌های خود را بر روی خورشید و صفحه عبور زهره از نیمکره جنوبی آن متمرکز کرده‌اند و با مطالعه این عبور به دنبال پاسخ‌دهی به این پرسش‌اند که «چگونه جو این سیاره به اندازه کافی برای ذوب سرب داغ شده است؟»

هنگامی که زهره در حال گذر است، صفحه آن به طور نسبی در مقابل صفحه خورشید قرار گرفته و نور آن را در جو خود می‌شکند. دانشمندان با مطالعه قوس این نور شکسته شده جو سیاره را کنکاش می‌کنند. آن‌ها از این ترفند برای مطالعه سیارات فراخورشیدی دیگر نیز بهره می‌برند.

محققان هم‌اکنون با تلسکوپ‌های قوی‌تر خود به همراه طیف‌نگار و طیف‌سنج‌های تصویربرداری قادر به کشف معماهای بیشتری هستند.

مطالعه جو زهره همچنین دلیل تفاوت این سیاره از کره زمین با وجود شباهت‌های متعدد بین این دو سیاره را توضیح می‌دهد. جو ناهید تقریباً 100 برابر عظیم‌تر از جو زمین بوده و بخش اعظم آن را دی اکسید کربن تشکیل می‌دهد.

این گذر همچنین مقدمه اندازه‌گیری سیستم‌های ستاره‌ای جدید را فراهم می‌سازد و مطالعه دقیق‌تر خورشید، لکه‌های خورشیدی و چرخه کنونی فعالیت افزایش‌یافته آن به همراه بررسی گذر سیارات فراخورشیدی را میسر می‌سازد.

ماهواره RHESSI به منظور کنکاش تمامی اشکال و اندازه‌های تشعشعات ناگهانی نور خورشید بر روی پرتوهای گاما و اشعه‌های ایکس حاوی بالاترین انرژی تولید شده توسط خورشید تمرکز می‌‍کند.

این ماهواره به سوی خورشید تنظیم شده و به طور مداوم در چرخش است و با نظارت بر چهار چرخه چرخش دوم خورشید به مدت ده سال اندازه‌گیری‌های دقیقی از قطر آن را ارائه داده است.

ماهواره مزبور همچنین تاکنون دقیق‌ترین اندازه‌گیری های پهنای قطبین خورشید را در اختیار دانشمندان قرار داده است. پهنای قطبین تفاوت بین قطر از قطب تا قطب و قطر استوایی است.

با داده‌های جدید بدست آمده از گذر زهره در روز چهارشنبه ستاره‌شناسان امیدوارند دانش موجود در خصوص شکل دقیق خورشید را کسب کرده و اندازه دقیق‌تری از قطر آن بدست آورند.

همچنین تیزی صفحه زهره به هنگام طی کردن عرض خورشید به تعیین ویژگی‌های بصری دقیق تلسکوپ و مدرج کردن مقیاس صفحه این وسیله یعنی اندازه زاویه‌ای دقیق هر پیکسل کمک خواهد کرد. این امر ماهواره RHESSI را قادر به مدرج کردن دوباره مشاهدات انجام شده از افق خورشید می‌کند .

با اندازه‌گیری‌ قطر خورشیدی طی ده سال گذشته و همچنین مشاهدات گذر زهره در سال 2004 (یعنی زمانی که فعالیت خورشید رو به کمینه خورشیدی بود، بر خلاف اکنون که فعالیت خورشیدی به طرف بیشینه آن است) تیم تحقیقاتی امیدوار است اندازه خورشید در آن زمان و زمان حاضر و همچنین تغییر آن به همراه تغییر چرخه خورشیدی را مورد مقایسه قرار دهد.

قدرت پشه ها!

                             

خوردن هر قطره باران به پشه‌ها معادل ضربه یک ماشین به بدن انسان است، اما تحقیقات جدید نشان می‌دهد که این حشرات خون آشام جاذب ضربه هستند. توانایی خارق‌العاده پشه برای زنده ماندن در باران‌های سیل آسا ممکن است کلید بقای آن را در آب و هوای مرطوب فراهم کند. اگرچه قطره باران تا 50 برابر وزن پشه است، اما دلیل مقاومت پشه و زنده ماندن آن هنوز مشخص نیست و هر پشه با هر ضربه درهوا غلت می‌زند و به سرعت بهبود می‌یابد. سنجاقک که وزن آن بیش از هزار برابر وزن یک پشه است، می‌تواند 90 درصد از نیروی قطره را جذب کند. محققان اظهار کردند: این حشرات مقاوم هستند و اساسا می‌توانند درمقابل بادهای بسیار شدید و بسیاری از شرایط آب و هوایی زنده بمانند.

ماهی ها خطر را بو می کشند!

                               

تحقیقات صورت گرفته توسط محققان سنگاپوری نشان می‌دهد، ماهی‌ها قادر به بو کشیدن خطر و اتخاذ تدابیر دفاعی هستند.

زمانی که یک ماهی صدمه می‌بیند، سایر ماهی‌ها در یک مکان به صورت دسته‌جمعی توقف می‌کنند یا به سمت پایین دریا حرکت می‌کنند، اما شیوه اطلاع یافتن ماهی‌ها از صدمه دیدن یکی از اعضای گروه تاکنون مشخص نشده است.

در دهه 1930 میلادی، کارل فن‌فریش، متخصص جانورشناسی، گونه‌ای از رفتار هشداری هنگام آسیب دیدن یک ماهی را در ماهیان کپور گزارش کرد.

فرضیه‌ای که فریش مطرح کرد این بود که ماهی صدمه‌دیده ماده‌ای ترشح می‌کند که توسط بو منتقل شده و مانند زنگ هشداری برای سایر ماهی‌ها عمل می‌کند، اما وی هیچگاه موفق به شناسایی ترکیب شیمیایی سیگنال هشدار نشد.

این سیگنال هشداری در جمعیت ماهیان به یکی از اسرار بیولوژیکی مبدل شده است، اما بتازگی جمعی از محققان سنگاپوری موفق به حل بخشی از این معمای پیچیده شده‌اند. این تیم تحقیقاتی موفق به جداسازی مولکول‌های شکر از مخاط خارجی بدن گورخر ماهی شدند.

زمانی که بدن ماهی دچار آسیب می‌شود، مولکول‌های قند به تکه‌های کوچک شکسته شده و در تماس با آب، باعث برانگیخته شدن رفتار هشداری در سایر ماهی‌ها می‌شود. غلظت پایین ماده باعث رفتار نسبتا آرام ماهی‌ها می‌شود و در صورت وجود غلظت بالا، دسته ماهی‌ها در یک مکان برای ساعت‌های متمادی متوقف می‌شوند.

تحقیقات نشان می‌دهد، نورون‌ها در پیاز بویایی ماهی در زمان آزاد شدن این مولکول‌ها فعال می‌شوند و به نظر می‌رسد که ماهی‌ها خطر مجروح شدن ماهی‌های دیگر را بو می‌کشند.

نتایج این تحقیق می‌تواند برای فهم دقیق‌تر مفاهیم ترس و وحشت در سایر حیوانات و حتی انسان مورد استفاده قرار بگیرد.

کشف سیاهچاله ای عجیب

                                                  

تلسکوپ فضایی بزرگ «هابل» اخیرا یک سیاهچاله عظیم را که در حاشیه یک کهکشان بزرگ در حرکت است کشف کرده است.

موقعیت این سیاهچاله بسیار عجیب به نظر می رسد چون معمولا این حفره ها در مرکز کهکشانها قرار دارند و نه در حاشیه آنها. این نکته باعث شده که برخی از دانشمندان به این نتیجه برسند که احتمالا این حفره تاریک تنها بخش به جا مانده از کهکشانی است که در گذشته تجزیه شده است .ابعاد این سیاهچاله که  HLX-۱ نامگذاری شده تقریبا بیست هزار برابر خورشید است و در فاصله ۵۰۰ میلیون سال نوری از کهکشان ESO۲۴۳-۴۹  قرار دارد. 

تلسکوپ فضایی « هابل » ابتدا توده عظیمی از نور آبی رنگ و مملو از انرژی را که از این حفره تاریک متصاعد می شد تشخیص داد که دربرگیرنده حجم زیادی از گاز و غبار بود. اما در مرحله بعد دانشمندانی که اطلاعات ضبط شده توسط این تلسکوپ را بررسی کردند، وجود نور قرمز رنگ و سردتری را کشف کردند که قاعدتا نباید در یک چنین حفره ای وجود داشته باشد.

دانشمندان حدس می زنند که این نور قرمز رنگ به خاطر وجود ستاره های جوان تری با عمر تقریبی ۲۰۰ میلیون سال است که در مدار این حفره تاریک در حال گردش هستند. همین ستاره ها نکته کلیدی و مهم در تشخیص موقعیت تاریخی عجیب این حفره تاریک و عظیم الجثه است. 

یکی از فرضیه های موجود معتقد است که احتمالا این حفره بزرگ در یک مقطعی به دور کهکشان همسایه خود در حال گردش بوده است. ولی تحت تاثیر تغییراتی که معمولا در فضا صورت می گیرد کهکشان های بزرگتر کهکشان های کوچک را می بلعند. بنابراین احتمالا کهکشان ESO بخش اعظم ستاره های این کهکشان را به خود جذب کرده و آنچه که از آن باقی مانده است فقط حفره تاریک و بزرگی است که امروزه توسط تلسکوپ «هابل» رصد شده است.

این سیاهچاله که HLX-۱ نامگذاری شده ممکن است به سرنوشت کهکشانی دچار شود که درگذشته بخشی از آن بوده و به مرور توسط کهکشان بزرگ و همجوار خود بلعیده شود. اما دانشمندان هنوز جزییات مربوط به مدار گردش این حفره بزرگ را تشخیص نداده اند. بنابراین ممکن است که این حفره تاریک و عظیم همچون تنها بازمانده از یک کهکشان نابود شده کماکان به گردش مستقل خود در مدار کهکشان همجوار ادامه دهد.

تعیین سن انسان با بزاق دهان

                                                  

علاوه بر گذشت سال های عمر، عوامل محیطی نیز بر ساختار dna انسان تاثیر گذار هستند. حال، محققین با تحلیل الگوی ویژه ای از ساختار dna انسان، می توانند سن دقیق فرد را بیان کنند. تنها کافی است که یک نمونه کوچک از بزاق دهان فرد تهیه شود و تحلیل های لازم بر روی الگوی نام برده صورت گیرد.

در واقع محققین با کمک گرفتن از ژن های الگوی نام برده، مدلی را پیشنهاد کردند که می تواند سن فرد را بیان کند. جالب آنجاست که گذشت سالیان از عمر فرد و همچنین تغییرات محیطی، بر روی دقت اندازه گیری این مدل تاثیر نمی گذارند و از زمان نمونه برداری از بزاق تا 5 سال دیگر می توان به صورت دقیق سن فرد را بیان کرد.

در کشور های مختلف که قوانین خاصی برای افراد، بر اساس محدودیت های سنی آن ها برقرار است؛ می توان از این طرح استفاده نمود. از طرفی شاید بتوان امیدوار بود که در آینده دانشمندان بتوانند، با مطالعات وسیع تر بر ساختار dna انسان به بیماری هایی که ممکن است در سال های آتی عمر خود به آن دچار شویم؛ پی ببرند 

با آگاهی از این بیماری ها، می توان راهکار های مناسبی را برای مقاوم ساختن انسان نسبت به ابتلا به بیماری مربوطه ارائه داد. این همان آینده زیبا و سالمی است که می توان با پیشرفت مطالعات بر روی ساختار های dna و سلول های بنیادی، چشم به راه آن بود.

موجودی که هرگز نمی میرد!

                      

مورد عجیب نوتریکولا؛ این عروس دریایی حیرت انگیزترین موجود زنده در دنیاست نوتریکولا هرگز از پیری نمی میرد و می تواند تا ابد خود را بازسازی کند...

شاید برایتان جالب باشد بدانید بدن شما در چند وقت یک بار نو می شود یعنی با گذشتن زمان معینی هیچ اثری از بدن قبلی شما وجود ندارد. تحقیقات علمی نشان می دهد که مولکول های ( نه سلول ها) بدن ما هر ده سال یک بار نو می شوند. یعنی بعد از گذشتن این زمان دیگر اثری از مولکول های کربن قدیمی در بدن هیچ انسانی پیدا نمی شود. پس ما هر ده سال یک بار عوض می شویم با این همه ما پیر می شویم و می میریم. حالا موجود عجیبی پیدا شده که می تواند خودش را از نو تشکیل بدهد و هرگز نمیرد. توربتوپ سیس نوتریکولا یا عروس دریایی نامیرا همان موجود است و جزئی از خانواده مرجان ها به حساب می آید.

این موجود در حقیقت یک ستاره دریایی است که می تواند به اولین مرحله زندگی اش برگردد.

مورد عجیب این جانور این است که نوتریکولا می تواند بعد از بازگشت به عقب دوباره زندگی اش را از سر بگیرد.

این موجود عجیب این توانایی را بعد از رسیدن به حداکثر بلوغ چشمی به دست می آورد و با یک سفر در زمان به آغاز حیاتش بر می گردد.

نوتریکولا تنها موجود شناخته شده در جهان است که نشان می دهد یک جانور چند باخته ای می تواند به مرحله قبل از بلوغ برگردد. این جانور این کار را از طریق یک نوع جهش سلولی انجام می دهد. این جهش سلولی انجام می شود که عروس دریایی  به حالت دیگری تغییر می کند یعنی دارای سلول های جدیدی می شود. در این روند بدنه اصلی عروس دریایی تبدیل به توده ای می شود که شکل دهنده اولیه آن موجود است. به این توده اولیه بواسیر لحمی گفته می شود. برای این کار ابتدا چتر عروس دریایی خودش را به توده ملکولی تبدیل می کند و بعد تمام موها و شاخک ها را جذب خودش می کند. بعد موهای تغییر شکل یافته به این توده متصل شده و توده لحمی اولیه به وجود می آید. از رشد این توده یک عروس دریایی جدید متولد می‌شود. از نظر تئوری این عمل می تواند بی نهایت بار تکرار شود بنابراین از نظر بیولوژیکی این نوع از عروس دریایی نامیرا محسوب می شود.

کشف سیاره جدید برای زندگی

                        

 

ستاره‌شناسان سیاره‌ای را که شرایط زندگی در آن وجود دارد، کشف کردند .

دانشمندان اعلام کردند که به تازگی سیاره‌ای را در خارج از منظومه شمسی کشف کرده‌اند که دمای این سیاره نه خیلی سرد و نه خیلی گرم است و دمای آن برای زیستن مناسب است. 

محققان دابشگاه کالیفرنیا اعلام کردند که این سیاره با نام «Gliese 581» سه برابر سیاره ما زمین است. 

ستاره‌شناسان با استفاده از تلسکوپ “کک ” در هاوایی در طی ۱۱ سال مطالعه موفق به کشف این سیاره شده‌اند.

نتایج این تحقیقات که در مجله اخترشناسی منتشر شده است نشان می‌دهد که سیاره «Gliese 581» حدود ۲۰ سال نوری از زمین فاصله دارد. 

هر سال نوری معادل مسافتی که نور در خلاء در مدت یک سال طی می‌کند، نور در هر ثانیه ۳۰۰ هزار کیلومتر (۱۸۶ هزار مایل) است. 

ووگات یکی از محققان این پروژه تحقیقاتی گفت: حدود ۵۰۰ سیاره خارج از منظومه شمسی وجود دارد و امکان وجود سیاره‌هایی مشابه این سیاره وجود دارد.

خطای دید

                                    تصاویری زیبا و جذاب از خطای دید  

                                   

خطای دید (نام‌های دیگر: خطای باصره، خطای بصری، خطای چشم) به احساس دیدن تصاویری گفته می‌شود که فریبنده یا گمراه کننده هستند. در این حالت اطلاعاتی که بوسیله چشم جمع آوری شده و توسط مغذ پردازش می‌گردد منجر به درک تصویری می‌شود که با واقعیت آن تصویر تطابق ندارد.